فرانک مارتلا، دکترای فلسفه، یک فیلسوف و پژوهشگر روانشناسی فنلاندی است که به مطالعه اصول خوشبختی میپردازد. او استادیار در دانشگاه آلتو در فنلاند و نویسنده کتاب “زندگی شگفتانگیز: بینشهایی برای یافتن وجودی معنادار” است.
مقاله زیر ترجمه گفتار او درباره دلایل شادبودن مردم فنلاند است که باهم میخوانیم.
فنلاند در شش سال اخیر به عنوان شادترین کشور جهان شناخته شده است. من بیشتر عمرم را در اینجا گذراندهام و به عنوان یک روانشناس و محقق شادی، اغلب از من پرسیده میشود که چه چیزی باعث میشود مردم فنلاند از زندگی خود راضی باشند؟
شما ممکن است تعجب کنید وقتی بدانید که مردم فنلاند اغلب اولین کسانی هستند که این تصویر را زیر سوال میبرند. تصویر خودی ملی ما این است که ما آرام، درونگرا و دچار نوعی از افسردگی هستیم. این دقیقاً با بودن شادترین مردم روی زمین همخوانی ندارد.
با این حال، تحقیقات نشان دادهاند که کسانی که بیشتر به دنبال شادی هستند، معمولاً کمتر شاد هستند. پس اگر شادی واقعی به طور غیرمستقیم و بدون توجه زیاد به آن به دست می آید، این چیزی است که مردم فنلاند در آن برتری دارند.
بخش بزرگی از رضایت ما از نحوه مراقبت موسسات کشور از شهروندانش ناشی میشود. اما فرهنگ و ارزشهای ما نیز نقش کلیدی در نحوه نگرش ما به زندگی و تفکر در مورد شادی دارند. این موضوع در این چهار عبارت که ما همیشه استفاده میکنیم، آشکار است.
- ‘کسی که شادی دارد باید آن را پنهان کند’
در فنلاند، ما معتقدیم که اگر شادی را پیدا کردهاید، نباید آن را نشان دهید. ممکن است این یک اصطلاح عجیب به نظر برسد. چرا باید لبخند خود را پنهان کنید وقتی که جهان به شما خوبی میکند؟
این ضربالمثل، که توسط شاعر ملی فنلاند، اینو لینو، ساخته شده، از خصلت متواضع ملی سرچشمه میگیرد. در اینجا از نمایشهای آشکار ثروت و موفقیت پرهیز میشود.
به عنوان مثال، در هلسینکی، پایتخت فنلاند، شما به ندرت خودروهای گرانقیمت یا شیکی در خیابانها میبینید. حتی مدیران عامل و کوسههای مالی اینجا معمولاً از ولووها و فولکسواگنهای سادهای استفاده میکنند تا از چیزی که باعث میشود آنها متمایز شوند، پرهیز کنند.
مقایسه خود با دیگران جزئی از طبیعت انسانی است، که اغلب بر شادی ما تأثیر منفی میگذارد. با این حال، در فنلاند و سایر کشورهای نوردیک(کشورهای شمال غربی اروپا)، مردم معمولاً نسبت به این مقایسهها کمتر توجه دارند و خوشحالتر هستند.
- ‘بدبین هرگز ناامید نمیشود’
این یک ضربالمثل قدیمی فنلاندی است که منشأ مشخصی ندارد و همیشه به عنوان یک ثابت فرهنگی بوده است.
ما باور داریم که شکستها بخشی از واقعیت زندگی هستند. شما درد، ناامیدی و حتی تراژدی را تجربه خواهید کرد. این چیزی نیست که ما از آن بترسیم، زیرا میدانیم که ابزارهای لازم برای مقابله عاطفی با این چالشها را داریم.
یکی از فیلسوفان مورد علاقه من، چارلز پیرس است. او آمریکایی بود، اما فلسفه “ملیوریسم(بهبودباوری)” او – که اساساً بیان میکند چیزها نه بدترین و نه بهترین هستند، بلکه همیشه “قابل بهبود” هستند – یک دیدگاه است که بسیاری از مردم فنلاند، از جمله خود من، آن را قبول دارند.
هر شرایطی که دارید، همیشه چیزی وجود دارد که میتوان بهتر کرد. پذیرش این مبارزات اجتنابناپذیر، در حالی که تمرکز بر آنچه هنوز در دستان شماست و میتوان بهبود بخشید، شما را حتی در زمانهای دشوار فعال و پرانرژی نگه میدارد.
- ‘هر کسی آهنگر خوشبختی خویش است’
این یک ضربالمثل است که ریشههایی در روم باستان دارد – “Faber est suae quisque fortunae” – اما مدتهاست که در فنلاند بسیار محبوب شده است. این به ما یادآوری میکند که همه ما باید خوشبختی خودمان را بسازیم. این خوشبختی به راحتی و بدون تلاش به ما داده نخواهد شد.
در حالی که هر فرد باید مسئولیت زندگی خودش را بپذیرد، تحقیقات نشان میدهد که هویت ما، دستاوردهایمان در زندگی و خوشبختیمان اغلب حاصل افراد اطرافمان است. میزان حمایتی که دریافت میکنیم اغلب تعیینکننده جایگاهمان در زندگی است.
با این فکر، من یک نسخه اصلاحشده از این عبارت را ترجیح میدهم: “هر کسی مهاجم مرکزی خوشبختی خود است.”
در هاکی روی یخ، که یکی از محبوبترین ورزشها در فنلاند است، اگر شما در پست مرکزی بازی میکنید، باید تلاش کنید تا گل بزنید. با این حال، اگر وینگرها و مدافعان به شما پاک(توپ هاکی) را ندهند، شما تنها خواهید ماند. ما به هم تلاش خودمان و هم حمایت جامعهمان برای موفقیت نیاز داریم.
- ‘برخی خوشبختی دارند، همه تابستان را دارند’
این یکی دیگر از عبارات دوستداشتنی فنلاندی است که بیش از ۱۰۰ سال است به نسلها منتقل شده است.
اکثر مردم فنلاند میدانند که در حالی که بخشهایی از زندگیمان هست که میتوانیم تأثیر بگذاریم یا تغییر دهیم، بسیاری از چیزها هستند که بسادگی نمیتوانیم کنترل شان کنیم. بنابراین حسادت به کسانی که در حال حاضر خوشحال هستند، حتی اگر ما در تلاش باشیم، بیفایده است.
گاهی زندگی میبخشد، گاهی میگیرد. شاید فردا، دیگری باشد که دوران سختی را سپری میکند، در حالی که چیز خوشایندی به سمت شما میآید.
ما فنلاندیها میدانیم که فارغ از شرایط، همیشه میتوانیم روی یک چیز حساب کنیم: دیر یا زود، تابستان برای همه ما فرا خواهد رسید.